Άρθρο από την Έλλη Χατζηλουκά, Αθλητική Διατροφολόγος και Διατροφολόγος Δημόσιας Υγείας
Η Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων («World Food Day») γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 16 Οκτωβρίου, την ημερομηνία ίδρυσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ το 1945.
Φέτος, η Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων 2022 έρχεται σε μια δύσκολη στιγμή για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια. Σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι ζουν σε συνθήκες λιμού, με την πείνα και τον θάνατο να αποτελούν καθημερινή πραγματικότητα.
3 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά μια υγιεινή διατροφή.
Οι πιο ευάλωτες κοινότητες πλήττονται από την πανδημία COVID-19, την κλιματική κρίση, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, τη σύγχυση και την εμβάθυνση των ανισοτήτων, ενώ, ο πόλεμος στην Ουκρανία επιτάχυνε την αύξηση των τιμών των τροφίμων και των λιπασμάτων και της ενέργειας.
Όμως, μπορούμε να αντιστρέψουμε όλες αυτές τις τάσεις, αν δράσουμε όλοι μαζί. Υπάρχουν αρκετά τρόφιμα για όλους στον κόσμο μας φέτος. Αλλά οι αγρότες πρέπει να έχουν επειγόντως πρόσβαση σε λιπάσματα με λογικό κόστος για να εξασφαλίσουν αρκετά τρόφιμα το επόμενο έτος. Γι’ αυτό το μήνυμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Τροφίμων «Μην αφήσουμε κανέναν πίσω. Καλύτερη παραγωγή, καλύτερη διατροφή, καλύτερο περιβάλλον και καλύτερη ζωή» είναι μια έκκληση για δράση για τα πετύχουμε τη διατροφική ασφάλεια σε όλον τον κόσμο.
Συγκεκριμένα, ο τρόπος που παράγουμε, καταναλώνουμε και σπαταλούμε τρόφιμα έχει βαρύ αντίκτυπο στον πλανήτη μας, στους φυσικούς πόρους, στο κλίμα, στο φυσικό περιβάλλον. Έτσι, όλοι μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που καταναλώνουμε τρόφιμα και να κάνουμε πιο υγιείς επιλογές για τον εαυτό μας και τον πλανήτη, με διατροφικά συστήματα που είναι πιο αποτελεσματικά και βιώσιμα, βήμα-βήμα, από την παραγωγή, την επεξεργασία, τη μεταφορά, την πώληση, την παραλαβή, ώστε η υγιεινή διατροφή να είναι οικονομική και προσβάσιμη σε όλους.
Η πρόταση της φιλικής προς το περιβάλλον Μεσογειακής Διατροφής
Η Μεσογειακή Δίαιτα έχει αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια ως ένα από τα πιο μακροβιοτικά και ωφέλιμα διατροφικά μοντέλα. Εκτός όμως από απλά ένα διατροφικό μοντέλο αποτελεί και πολιτισμικό μοντέλο γιατί περιλαμβάνει ένα σύνολο δεξιοτήτων, γνώσεων, τελετουργικών, συμβόλων και παραδόσεων σχετικά με τις καλλιέργειες, τη συγκομιδή, το ψάρεμα, την κτηνοτροφία, τη συντήρηση, την επεξεργασία, το μαγείρεμα, και ιδίως την παροχή και την κατανάλωση των τροφίμων. Το 2010, η Μεσογειακή Διατροφή ανακηρύχτηκε από την UNESCO ως Άυλο Πολιτιστικό Αγαθό της Ανθρωπότητας.
Διάφορες μελέτες καθορίζουν ότι σύμφωνα με το είδος διατροφής που επιλέγουμε οι μειώσεις των αερίων του θερμοκηπίου μπορεί να είναι αξιοσημείωτες προς όφελος της κλιματικής αλλαγής:
-
Αν ακολουθήσουμε τις Γενικές Διατροφικές Συστάσεις σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τα ζώα θα μειωνόταν κατά 17%.
-
Αν ακολουθήσουμε τις διατροφικές συνήθειες της Μεσογειακής Διατροφής θα μπορούσε να προκαλέσει μείωση 30% σε σύγκριση με ό,τι προβλέπεται για το 2050 στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που προκαλούνται από τα ζώα.
Η Μεσογειακή Διατροφή, αντίθετα με το βηγκανισμό, δεν αποκλείει τα ζωικά τρόφιμα, όμως στηρίζεται όντως στα φυτικής προέλευσης τρόφιμα. Όσο για το κρέας, η μεσογειακή διατροφική πυραμίδα ορίζει να καταναλώνονται σποραδικά το ψάρι και τα πουλερικά από 1-2 φορές την εβδομάδα, και το κόκκινο κρέας το πολύ 1 φορά το μήνα. Με αυτό τον τρόπο η διατροφή έχει την απαραίτητη ποικιλία που χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός, χωρίς να αποκλείονται ολόκληρες ομάδες τροφίμων.
Από τα παραπάνω φαίνεται ότι η Μεσογειακή Δίαιτα θα μπορούσε εύκολα να θεωρηθεί «βιώσιμη διατροφή», αφού οι αρχές της συνάδουν με τις επιλογές τροφίμων που συμβάλλουν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Από την Έλλη Χατζηλουκά, Αθλητική Διατροφολόγος και Διατροφολόγος Δημόσιας Υγείας. Επιστημονικός Συνεργάτης της Χαραλαμπίδης Κρίστης.
