Οι 7 κανόνες της αποτελεσματικής οριοθέτησης στα παιδιά

Διαφήμιση
Η οριοθέτηση της συμπεριφοράς των παιδιών αποτελεί ίσως το μεγάλο στοίχημα που καλούνται να κερδίσουν οι γονείς στη σημερινή κοινωνία. Έχοντας πολλές απαιτήσεις από την πλευρά των παιδιών να διαχειριστούν, ελάχιστο χρόνο και ακόμα λιγότερη υπομονή, εύκολα υποκύπτουν, υποχωρούν σε αιτήματα των παιδιών, παραχωρούν προνόμια και δημιουργούν – άθελα τους είναι η αλήθεια – ένα προδεδικασμένο που δυσκολεύονται μετά να ανατρέψουν. Η οριοθέτηση της συμπεριφοράς των παιδιών μοιάζει υπό αυτές τις συνθήκες βουνό. Δεν θα ισχυριστώ ότι είναι εύκολη υπόθεση αλλά θέλω να παραθέσω κάποιους βασικούς κανόνες αναφορικά με την επιβολή ορίων, τους οποίους συχνά αμελούμε.

look-image02Σαφή μηνύματα

Στην λεκτική επικοινωνία μας με το παιδί (ή τον έφηβο) θα πρέπει να είμαστε σαφείς και συγκεκριμένοι σχετικά με το τι ζητάμε. Η σαφήνεια στην έκφραση δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών και βοηθάει το παιδί να σχηματίσει μια ξεκάθαρη εικόνα για το τι περιμένουμε ως γονείς.

Σαφές μήνυμα: «Η τηλεόραση θα ανοίξει αφού τελειώσετε τα μαθήματα σας»
Ασαφές μήνυμα: «Η τηλεόραση θα ανοίξει μετά»

look-image02Λογικά όρια

Επειδή μέσα στην ημέρα ένα παιδί μπορεί να αξιώσει 20 διαφορετικά πράγματα θα πρέπει να είμαστε σε ετοιμότητα να θέσουμε όρια εκεί που πραγματικά χρειάζεται και να εξηγήσουμε στο παιδί το λόγο για τον οποίο του απαγορεύουμε κάτι. Οι εξηγήσεις μας θα πρέπει να διέπονται από λογική γιατί τα παιδιά θα αντιδράσουν διπλά σε κάτι που θεωρούν παράλογο ή σε κάτι που τους ζητείται χωρίς καμία εξήγηση.

look-image02Σταθερότητα

Όταν δεν επιτρέπουμε στο παιδί μας κάτι, θα πρέπει αυτή η απαγόρευση να ισχύει πάντα δεδομένων των ίδιων συνθηκών. Όταν απαγορεύουμε στο παιδί μας, για παράδειγμα, να παίζει με το μάτι της κουζίνας, το απαγορεύουμε κάθε μέρα και κάθε ώρα. Το λάθος που κάνουμε συχνά είναι ότι θέτουμε όρια κατά βούληση, χωρίς να έχουν μια σταθερότητα στο χρόνο. Η σταθερότητα στην επιβολή των ορίων βοηθάει το παιδί να διαμορφώσει αλλά και να εσωτερικεύσει τους κανόνες της ζωής σας. («Τρώμε μόνο 3 παγωτά την εβδομάδα») Ως αποτέλεσμα αισθάνεται ότι ζει σε ένα σταθερό περιβάλλον άρα νιώθει και ασφάλεια μέσα σε αυτό. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν μπορεί να υπάρξουν και εξαιρέσεις στον κανόνα. Αρκεί όμως αυτές οι εξαιρέσεις να δικαιολογηθούν ξεκάθαρα από τον γονέα. («Επειδή σήμερα είναι τα γενέθλια σου και είναι ξεχωριστή μέρα μπορείς να φας ένα επιπλέον παγωτό»).

look-image02Τόνος φωνής

Τα παιδιά ερμηνεύουν αυτά που τους λέμε όχι μόνο βάσει του λεξιλογίου που χρησιμοποιούμε αλλά και βάσει των μη λεκτικών στοιχείων που πλαισιώνουν το λόγο μας. Ο τόνος της φωνής μας μπορεί να δηλώνει προσταγή, παραίνεση, συμβουλή. Μπορεί να κρύβει αυστηρότητα, ενδιαφέρον, προβληματισμό, ανησυχία. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται τις προθέσεις αλλά και το συναίσθημα μας από τον τόνο της φωνής μας και αντιδρούν πολλές φορές σε αυτό. Ακόμα και η πιο απλή προτροπή αν ειπωθεί με αυστηρότητα και νεύρα μπορεί να ξεσηκώσει μια μικρή επανάσταση.

look-image02Θετική πλαισίωση

Τα όρια και οι απαγορεύσεις δεν είναι απαραίτητο να φωνάζουν από χιλιόμετρα μακριά. Μπορούν να ειπωθούν με ήπιο και καλό τρόπο, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες για συμμόρφωση ή μειώνοντας τις αντιρρήσεις των παιδιών.

«Θα πάμε στην παιδική χαρά αμέσως μόλις ολοκληρώσεις τα μαθήματα σου»

«Πλένουμε τα χέρια μας για να είναι καθαρά και να μπορούμε να φάμε το γλυκό μας»
«Το γλυκό σου είναι εδώ και σε περιμένει να πλύνεις τα χέρια σου»

look-image02Λογικές συνέπειες

Ακόμα και αν εφαρμοστεί με ευλάβεια ένας χρυσός συνδυασμός όλων των παραπάνω δεν σημαίνει ότι θα έχουμε την πλήρη συμμόρφωση των παιδιών μας στις προσταγές και τις υποδείξεις μας. Τα παιδιά θα αντιδράσουν κάποια στιγμή, θα εναντιωθούν σε αυτό που τους ζητάμε, θα δοκιμάσουν την ελαστικότητα των ορίων. Ο ρόλος μας είναι να μείνουμε σταθεροί σε αυτό που τους ζητάμε και κυρίως έτοιμοι να τα αφήσουμε να βιώσουν τις λογικές συνέπειες των επιλογών τους. Από τη στιγμή που θέτουμε για παράδειγμα ως κανόνα το πλύσιμο των χεριών πριν από το φαΐ, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να μην του επιτρέψουμε να απολαύσει την αγαπημένη του λιχουδιά αν δεν πλύνει τα χέρια του. Οι συνέπειες δεν χρειάζεται να επιβάλλονται με φωνές και εκνευρισμό. Με ηρεμία και θετικές δηλώσεις μπορούμε να ενισχύσουμε την επιθυμητή συμπεριφορά.

– «Φυσικά και θα φας το γλυκό σου αμέσως μόλις πλύνεις τα χέρια σου»

– «Εσύ θα επιλέξεις αν θέλεις να πλύνεις τα χέρια σου και να φας γλυκό ή να μην τα πλύνεις και να κάνεις κάτι άλλο»

– «Λυπάμαι αλλά δεν μπορώ να σου δώσω το γλυκό σου από τη στιγμή που τα χέρια σου είναι βρώμικα»

look-image02Υπομονή

Η υπομονή είναι μια δεξιότητα που κάθε γονιός οφείλει να καλλιεργήσει. Το οφείλει στον εαυτό του αλλά και στα παιδιά του. Ανυπομονούμε να συμμορφωθούν άμεσα, να κάνουν τώρα αυτό που τους λέμε, να μην αντιδράνε στα ίδια πράγματα ξανά και ξανά, να βιαστούνε επειδή εμείς βιαζόμαστε. Αν θεωρήσουμε δεδομένη την αντίδραση του παιδιού αλλά και το δικαίωμα του να αντιδράει επιβάλλεται να του δώσουμε χρόνο να μάθει, να πειραματιστεί, να αντιδράσει, να επιλέξει. Όσο περισσότερο σταθεροί, ήρεμοι και λογικοί είμαστε εμείς οι ίδιοι τόσο επιταχύνουμε την διαδικασία εκμάθησης κανόνων και κοινωνικά αποδεκτών συμπεριφορών στα παιδιά μας.

Βάλια Παυλίδου – Ψυχολόγος
Μsc Κοινωνικής Κλινικής Ψυχολογίας ΑΠΘ, Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία
www.psychologos-pavlidou.gr

psychologos-pavlidou-logo

Βάλια Παυλίδου

Η Βάλια Παυλίδου γεννήθηκε το 1978 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Ψυχολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης όπου συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές της με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών στον τομέα της Κοινωνικής Κλινικής Ψυχολογίας. Στο πλαίσιο των μεταπτυχιακών σπουδών της εξειδικεύτηκε στην Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία. Πραγματοποίησε την πρακτική της άσκηση ως ειδικευόμενη κλινική ψυχολόγος στο Ψυχιατρείο Θεσσαλονίκης και στην Ιατροπαιδαγωγική Υπηρεσία και την Μονάδα Θεραπείας Συμπεριφοράς του Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής Θεσσαλονίκης. Εργάστηκε για 5 χρόνια στο Κέντρο Εργάνη ως Ψυχολόγος παρέχοντας Συμβουλευτική Απασχόλησης και Ψυχοκοινωνική Στήριξη κυρίως σε γυναίκες και σε μέλη Ευπαθών Κοινωνικά Ομάδων. Επίσης δούλεψε συμβουλευτικά με γυναίκες μέλη γυναικείων συνεταιρισμών με στόχο την ενδυνάμωση της ομάδας, την βελτίωση της επικοινωνίας, την διαχείριση συγκρούσεων και την ομαδική λήψη αποφάσεων. Παράλληλα συνεργάστηκε με την ΧΕΝ Καλαμαριάς, συντονίζοντας την Ομάδα Ανάπτυξης Δεξιοτήτων Επικοινωνίας, με την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης ως Συνεργάτης σε θέματα Ανθρωπίνων Πόρων και με τα ΙΕΚ Τριανδρίας, διδάσκοντας το μάθημα της Κοινωνικής Ψυχολογίας. Από το 2010 είναι συνεργάτιδα της Ergonomia. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας δούλεψε στην Cosmote Θεσσαλονίκης ως Ψυχολόγος παρέχοντας συμβουλευτική στο προσωπικό της επιχείρησης αναφορικά με την διαχείριση εργασιακών και προσωπικών προβλημάτων. Είναι μέλος του Δικτύου Ψυχολόγων της Ergonomia στην Θεσσαλονίκη και έχει εκπαιδευτεί στην Διαχείριση Κρίσεων (Critical Incident Stress Management). Επίσης, συντονίζει Ομάδες Γονέων στην Ανατολική Θεσσαλονίκη με θέμα την βελτίωση της σχέσης γονέων – παιδιών και την διαπαιδαγώγηση με την χρήση μη τιμωρητικών παρεμβάσεων που σέβονται την προσωπικότητα και ενισχύουν την αυτονομία του παιδιού Έχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου και επί του παρόντος διατηρεί γραφείο στην Θεσσαλονίκη, Αγίας Σοφίας 41, παρέχοντας ψυχοθεραπευτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ενήλικες και εφήβους με βάση τις αρχές της Γνωστικής Συμπεριφορικής Προσέγγισης. Η επαγγελματική της εμπειρία συμπληρώνεται από συμμετοχές σε ερευνητικά προγράμματα, δημοσιεύσεις και πλήθος εισηγήσεων σε θέματα συμβουλευτικής και ψυχολογίας.

Διαφήμιση

Κοινοποίηση

Η Βάλια Παυλίδου γεννήθηκε το 1978 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Ψυχολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης όπου συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές της με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών στον τομέα της Κοινωνικής Κλινικής Ψυχολογίας. Στο πλαίσιο των μεταπτυχιακών σπουδών της εξειδικεύτηκε στην Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία. Πραγματοποίησε την πρακτική της άσκηση ως ειδικευόμενη κλινική ψυχολόγος στο Ψυχιατρείο Θεσσαλονίκης και στην Ιατροπαιδαγωγική Υπηρεσία και την Μονάδα Θεραπείας Συμπεριφοράς του Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής Θεσσαλονίκης. Εργάστηκε για 5 χρόνια στο Κέντρο Εργάνη ως Ψυχολόγος παρέχοντας Συμβουλευτική Απασχόλησης και Ψυχοκοινωνική Στήριξη κυρίως σε γυναίκες και σε μέλη Ευπαθών Κοινωνικά Ομάδων. Επίσης δούλεψε συμβουλευτικά με γυναίκες μέλη γυναικείων συνεταιρισμών με στόχο την ενδυνάμωση της ομάδας, την βελτίωση της επικοινωνίας, την διαχείριση συγκρούσεων και την ομαδική λήψη αποφάσεων. Παράλληλα συνεργάστηκε με την ΧΕΝ Καλαμαριάς, συντονίζοντας την Ομάδα Ανάπτυξης Δεξιοτήτων Επικοινωνίας, με την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης ως Συνεργάτης σε θέματα Ανθρωπίνων Πόρων και με τα ΙΕΚ Τριανδρίας, διδάσκοντας το μάθημα της Κοινωνικής Ψυχολογίας. Από το 2010 είναι συνεργάτιδα της Ergonomia. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας δούλεψε στην Cosmote Θεσσαλονίκης ως Ψυχολόγος παρέχοντας συμβουλευτική στο προσωπικό της επιχείρησης αναφορικά με την διαχείριση εργασιακών και προσωπικών προβλημάτων. Είναι μέλος του Δικτύου Ψυχολόγων της Ergonomia στην Θεσσαλονίκη και έχει εκπαιδευτεί στην Διαχείριση Κρίσεων (Critical Incident Stress Management). Επίσης, συντονίζει Ομάδες Γονέων στην Ανατολική Θεσσαλονίκη με θέμα την βελτίωση της σχέσης γονέων – παιδιών και την διαπαιδαγώγηση με την χρήση μη τιμωρητικών παρεμβάσεων που σέβονται την προσωπικότητα και ενισχύουν την αυτονομία του παιδιού Έχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου και επί του παρόντος διατηρεί γραφείο στην Θεσσαλονίκη, Αγίας Σοφίας 41, παρέχοντας ψυχοθεραπευτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ενήλικες και εφήβους με βάση τις αρχές της Γνωστικής Συμπεριφορικής Προσέγγισης. Η επαγγελματική της εμπειρία συμπληρώνεται από συμμετοχές σε ερευνητικά προγράμματα, δημοσιεύσεις και πλήθος εισηγήσεων σε θέματα συμβουλευτικής και ψυχολογίας.

Αφήστε ένα Σχόλιο

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Παρόμοια άρθρα

Ακολουθήστε μας

Βρείτε μας στα παρακάτω social media και μείνετε ενημερωμένοι!

Δημοφιλή άρθρα

Πρόσφατα άρθρα

Scroll to Top