Δεν είναι λίγοι οι γονείς των οποίων η απόφαση να δημιουργήσουν οικογένεια τους οδηγεί σε ολοκληρωτική παραίτηση από τις προσωπικές τους ανάγκες και επιθυμίες, σε αποξένωση από το σύντροφο τους και, τελικά, από τον ίδιο τους τον εαυτό. Με τον ερχομό των παιδιών, οι γονείς αφοσιώνονται αποκλειστικά στην ανατροφή και τη διαπαιδαγώγησή τους, αφιερώνοντας σε αυτά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους. Τα παιδιά τους αποτελούν την πρώτη και μοναδική προτεραιότητα και γι’ αυτό το λόγο, κάνουν αμέτρητες θυσίες ∙ αποκόπτονται από τους φίλους τους, παραβλέπουν τις προσωπικές τους ανάγκες, δεν αφιερώνουν σχεδόν καθόλου χρόνο στον εαυτό τους ή για να ασχοληθούν με δραστηριότητες που είχαν πριν αποκτήσουν οικογένεια και δεν έχουν ούτε το χρόνο ούτε τη διάθεση για το χτίσιμο της σχέσης του ζευγαριού.
Σε πολλές περιπτώσεις, αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σταδιακά στην αποξένωση ανάμεσα στο ζευγάρι, οι συνέπειες της οποίας γίνονται συνήθως εμφανείς μετά τη μελλοντική απουσία των παιδιών από το σπίτι, λόγω σπουδών, εργασίας ή δημιουργίας νέας οικογένειας.
Υποσυνείδητα τα παιδιά αισθάνονται ενοχές για την «δυστυχία» των γονιών τους. Ακόμα κι αν δεν το εξέφρασαν ποτέ με λόγια, οι γονείς δείχνουν αυτό το αίσθημα της θυσίας μέσα από την στάση τους, τον τρόπο που μιλάνε και συμπεριφέρονται, την διάθεσή τους. Τα παιδιά έχουν την μαγική ικανότητα να καθρεφτίζουν τους γονείς τους, οπότε ενδέχεται να γίνουν κι αυτά πιο οξύθυμα, νευρικά ή μελαγχολικά, αντανακλώντας με τον τρόπο αυτό την ψυχική διάθεση των γονέων τους.
Παρά την εύλογη και σαφή προτεραιότητα για την ικανοποίηση των αναγκών των παιδιών, είναι σημαντικό οι γονείς να αφιερώνουν χρόνο αποκλειστικά για τον εαυτό τους και για το ζευγάρι. Ενδεχομένως αυτός ο χρόνος να είναι μειωμένος, αλλά μπορεί να αποβεί ευεργετικός και «θεραπευτικός» για την ψυχική υγεία των γονέων. Μπορεί να αναπτερώνει το ηθικό τους, να τους ανανεώσει και να τους γεμίζει ενέργεια για να συνεχίσουν το πολύμορφο έργο τους ως γονείς. Αφιερώνοντας χρόνο για τις προσωπικές τους ανάγκες και επιθυμίες και αλλάζοντας «παραστάσεις» οι γονείς θα έχουν ανεβασμένη διάθεση, όρεξη και κυρίως υπομονή για να αντιμετωπίζουν τα όποια θέματα ή δυσκολίες προκύπτουν.
Το ίδιο ισχύει και για τις μητέρες των μονογονεϊκών οικογενειών που παραμελούν – συνήθως – εντελώς το θέμα της συντροφικότητας και της προσωπικής φροντίδας «για χάρη» των παιδιών. Στην πραγματικότητα, όμως, τα παιδιά θέλουν να δουν τη μητέρα τους ευτυχισμένη.
Θα ήταν καλό, λοιπόν, ως γονείς να προσπαθούμε να διατηρούμε μια ισορροπία ανάμεσα στις ανάγκες των παιδιών και τις δικές μας. Εξάλλου, αν οι γονείς είναι ήρεμοι και ευτυχισμένοι, τότε και τα παιδιά είναι ευτυχισμένα.
Νίκη Λιώτη
Ψυχολόγος, Συστημική – Οικογενειακή Συμβουλευτική & Ψυχοθεραπεία
